Επιλογή που αντιπαλεύεται

ΕΥΗ ΒΟΥΛΓΑΡΑΚΗ-ΠΙΣΙΝΑ, Φλογισμένο Τοπίο.  

Μεικτή τεχνική σε καμβά. Διαστάσεις 60 x 40 cm. Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2013.

Μέσα σε ένα αίσθημα ότι φλέγομαι, ζωγραφίστηκε παροξυσμικά τούτος ο πίνακας. Η λίγη κατά περίπτωση προσθήκη gesso σε μέρη ακρυλικού, έδωσε την ευκαιρία να ανακατεύω τα χρώματα χωρίς να στεγνώνουν παρά το καύμα του θέρους, να χαράζω γραμμές με εργαλεία, να συμπληρώνω με μολύβια, να το αλλάζω παίζοντας διαρκώς καθ' οδόν. Βγήκε ένα φλογισμένο τοπίο της μέσα μου ερήμου, κάτι από τις άγριες κι ατέλειωτες οροσειρές των Άνδεων, το Τέξας ή το Μεξικό, κάτι από τις παρυφές της Κωπαΐδας. Ανάμεσα στη Μεσόγειο και τη Λατινική ή και Κεντρική Αμερική, ένας συνειρμός δρόμος. Θα είχα ειλικρινά κατακαεί, αν η πυρά δεν έσβηνε με τα λίγα μπλε και θαλασσιά και το γαλάζιο πάντα του ουρανού. Δεν τον έχω υπογράψει ακόμη τον πίνακα, δεν ξέρω οριστικά αν έχει τελειώσει.

Σε ίδια διάθεση και εν μέσω χινοπώρου, και απολαμβάνοντας το φιλεύσπλαχνο χάδι του ήλιου, λίγο πριν χειμαστούμε για τα καλά.

***

Όταν ποινικοποιείται η διαφωνία με τις αποφάσεις της Κομισιόν, οι παρ' ημίν Αδώνηδες μοιάζουν απλώς με έναν φασουλή του ολοκληρωτισμού. Ο ολοκληρωτισμός και ο συνεπακόλουθος αυταρχισμός είναι συντεταγμένη ευρωπαϊκή στρατηγική. Έρχεται με θεσμικά τανκς, με τακτικό στρατό, όχι με λιανοντούφεκα. Η πολιτική έχει πλήρως εκχωρήσει την εξουσία στις δυνάμεις της οικονομίας. Ο ολοκληρωτισμός ήρθε για να μείνει, και μόνο πολύ μεγάλοι αγώνες των λαών (και όχι ενός μόνο λαού) θα μπορέσουν ενδεχομένως να ανακόψουν αυτό το κύμα. Οι δεκαετίες που θα ακολουθήσουν θα είναι πολύ σκοτεινές. Δεν πάμε πίσω στο '50, δεν πάμε πίσω στο Μεσαίωνα, πάμε να ζήσουμε μια από τις πιο σκοτεινές φάσεις της Ιστορίας, όπως τις απαντούμε διάρπαρτες σε όλες τις μείζονες περιόδους. Αυτό τον ολοκληρωτισμό θα τον βιώσουμε στη χώρα μας στην πιο ακραία εκδοχή του, ως δίψα για αίμα, για αφανισμό... Είναι προφανές ότι δεν λογιζόμαστε άνθρωποι, όπως τόσοι και τόσοι άνθρωποι σε χώρες του τρίτου κόσμου – εικόνες από το μέλλον μας.

Είναι προφανές ότι η εξουσία, και πέρα από την ευρωπαϊκή και η εγχώρια, έχει απολύτως συμφιλιωθεί με το γεγονός ότι σε κάθε κύμα μέτρων θα υπάρχουν θύματα, "παράπλευρες απώλειες", ότι η περίσφιξη της θηλειάς με ανεργία, φορολογία, καταστροφή των υποδομών, των δομών υγείας, λεηλασία της μικροϊδιοκτησίας, λεηλασία των φυσικών πόρων και της γης, καταστροφή της γεωργίας (σπόροι, φάρμακα, φόροι στα αγροτεμάχια, έλεγχος των τιμών κτλ.) δεν θα σταματήσει πουθενά. Δεν θα σταματήσει εξαιτίας της ίδιας της φύσης αλλά και της ροπής των σχεδιαζόμενων πολιτικών. Δεν υπάρχει ευσπλαχνία, υπάρχει σχεδιασμός στην καταστροφή. Υπάρχει πρόθεση λεηλασίας, από τις χειρότερες.

Χθες είχα μια πολύ ευχάριστη ιδιωτική συζήτηση με φίλο που μου έλεγε ότι δεν ανήκει στην αριστερά. Και σκέφτομαι, αν και προσωπικά δεν υπήρξα ποτέ συντηρητική και ουδέποτε συστημική οιουδήποτε είδους, ότι ο άνθρωπος γενικά κουράζεται να είναι συνέχεια στα ταμπούρια. Κουράζεται από τη διαρκή κριτική, θέλει να δημιουργήσει. Ιδίως οι μεσήλικες άνθρωποι, αναμετράμε τη ζωή μας και αναμετράμε το τι δημιουργήσαμε, τι θα αφήσουμε, ποιο θα είναι το λιθάρι της κατάθεσής μας σε αυτή την κοινωνία.

Δεν πιστεύω ότι μια και μόνη αλήθεια μεταφυσικού τύπου είναι η σωστή για τη διαχείριση της οικονομίας, για το πολιτεύεσθαι εν κοινωνία. Εντούτοις, δεν υπάρχει καμία αλήθεια χωρίς δικαιοσύνη και χωρίς ελευθερία. Σήμερα λείπουν και τα δυο, αύριο θα είναι χειρότερα.

Μια στροφή συντελέστηκε μέσα μου το τελευταίο διάστημα και προηγείται πάλι για μένα ο καταγγελτικός και κριτικός λόγος, στο δημόσιο διάλογο – και ας είναι κουραστικός, κι ας μοιάζει νεανικός ή και γεροντοκορίστικος. Στον εργασιακό μας χώρο και στο σπίτι μας εξακολουθούμε να δημιουργούμε όσο μπορούμε, να παλεύουμε, να περισώζουμε, να προχωράμε. Η στροφή όμως αυτή σε μια προτεραιότητα του κοινού, μια εντονότερη και ριζοσπαστικότερη πολιτική δραστηριότητα, σχετίζεται με την καθαρότητα που απέκτησε στη συνείδησή μου η συνειδητοποίηση ότι οι πολιτικές που ακολουθούνται είναι πολιτικές καταστροφής.

Η καταστροφή είναι ο στόχος και τα περί διάσωσης είναι απλώς πονηρή επικάλυψη. Μια ανάγνωση του μετριοπαθούς βιβλίου της Ναόμι Κλάιν, Το Δόγμα του Σοκ, δείχνει καθαρά το επαναλαμβανόμενο μοτίβο της κρίσης (υπαρκτής ή τεχνητά παραγόμενης) ως ευκαιρίας για το κεφάλαιο. Ό,τι δεν συλλαμβάνει ο νους, ό,τι δεν γνωρίζει η εμπειρία, ό,τι αρνείται πεισματικά η συνείδηση και η ανθρώπινη εμμονή στην ελπίδα, αυτό το διδάσκει η Ιστορία.

Όταν είναι πια ξεκάθαρο ότι η καταστροφή από την οποία αντλεί την ευκαιρία το κεφάλαιο είναι ο στόχος, τότε ξέρεις τι πρέπει να κάνεις.

Ξέρεις ότι η απόλυτη προτεραιότητα είναι να σταματήσουν αυτές οι πολιτικές! Μετά μπορείς να επιλέξεις, να δοκιμάσεις, να παλέψεις τους δρόμους της δημιουργίας.

Το ότι αυτό δεν είναι ξεκάθαρο για πολλούς συμπολίτες μας τους οδηγεί σε διάφορες ιδέες: ότι με το μνημόνιο είναι καλύτερα, ότι το μνημόνιο είναι αναγκαίο κακό αλλά φέρνει χρηματοδότηση, ότι πρέπει να έχουμε πολυεπίπεδη και διαφοροποιημένη σκέψη, ότι οφείλουμε να δεχτούμε αξιολόγηση στις υποδομές έστω και προσχηματική, έστω και σε συνθήκες τέτοιας κακοπιστίας και απαξίωσης, κλπ. Με δυο λόγια, παράγεται σύγχυση που επιτρέπει τη διαρκή επανεκλογή των ίδιων συστημικών κομμάτων και την ανακύκλωση των προσώπων στην εξουσία, που επίσης αγωνίζονται με όλες τις δυνάμεις ενός ενστίκτου αυτοσυντήρησης, προσωπικά αντιμέτωποι με τη βαρύτατή τους ενοχή.

Ας το καταλάβουμε όσοι έχουμε ερωτηματικά και αμφιβολίες, ας το καταλάβουν όσοι θέλουν έτοιμο και επί χάρτου σχεδιασμένο το εναλλακτικό σχέδιο, ότι το ακολουθούμενο σχέδιο έχει βάλει τη χώρα σε θάλαμο αερίων. Και παρότι αυτό συμβαίνει σε μικρότερο βαθμό και πανευρωπαϊκά, ας κατανοήσουμε ότι δεν είναι νομοτέλεια, είναι επιλογή να συμβαίνει έτσι.

Επιλογή που αντιπαλεύεται.